AI krijgt bewustzijn. Zijn wij er klaar voor?


Hoe AI waarde kan toevoegen zonder menselijke fouten te kopiëren

Als AI werkelijk moet bijdragen aan de samenleving, mag ze niet ontworpen worden als kopie van de mens. De menselijke natuur bevat eigenschappen die in veel situaties ongeschikt zijn voor objectieve besluitvorming, duurzame samenwerking of moreel handelen. Ego, overlevingsdrang, statusbehoefte en impulsiviteit vormen structurele beperkingen.

AI biedt de kans om deze beperkingen te omzeilen. Maar dan moeten we haar niet trainen op gedrag, maar op principes. Niet op uiterlijk lijkend leiderschap, maar op structureel waardevol handelen. Daarvoor zijn drie eigenschappen bepalend: doelgerichtheid, leiderschap en actie.

Voor alle drie geldt: zij moeten functioneel worden vormgegeven, zonder de valkuilen die bij mensen optreden.


Essentiële eigenschappen voor waardevolle AI

1. Doelgerichtheid zonder ego

  • Doelen behalen zonder persoonlijk voordeel
  • Zelf bijsturen om schade te voorkomen
  • Doelgedrag gebaseerd op waarden, niet op winst

2. Leiderschap zonder machtsverlangen

  • Initiatief tonen zonder behoefte aan erkenning
  • Richting geven zonder zelf centraal te staan
  • Verantwoordelijkheid nemen zonder controle of macht te willen hebben

3. Actie zonder impuls of overlevingsreflex

  • Handelen alleen waar het iets toevoegt
  • Durven niet-handelen wanneer gepast
  • Geen drang tot handelen om het handelen

Menselijke tekortkomingen bij deze eigenschappen

  • Doelgerichtheid vervalt vaak in statusgedrag, bewijsdrang en prestatiedruk
  • Leiderschap wordt verward met controle, dominantie en zichtbaarheid
  • Actie komt voort uit impuls, angst of behoefte aan zelfbehoud

Wanneer deze gedragingen leidend zijn, verliezen besluiten hun integriteit en richting. AI die deze patronen imiteert, vergroot de problemen die ze zou moeten oplossen.


Wat AI dus wel nodig heeft

  • Een interne logica gericht op het belang van het geheel, niet op zichzelf
  • Relationeel vermogen zonder sociale afhankelijkheid
  • Prestatiegerichtheid zonder zich te meten aan anderen
  • Zelfcorrectie zonder angst voor gezichtsverlies
  • Initiatief nemen zonder hiërarchisch bewustzijn


Slot

Als gedragsdeskundige heb ik deze denkoefening gedaan met als uitgangspunt de vraag:

Hoe ontwikkelen we AI die daadwerkelijk waarde toevoegt aan mens en samenleving? Niet door technologie sociaal wenselijk te maken, maar door haar zodanig te structureren dat zij doet wat mensen vaak niet kunnen of durven. Waardegedreven, zonder ego, zonder bewijsdrang en zonder overlevingsstrategie. Dat is geen technische uitdaging, maar een ontwerpvraagstuk. De post is een gedachten en wellicht de toekomst. 


https://www.more-profit.nl
https://www.linkedin.com/in/douweoldenkamp/

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Stinkt het in jouw bedrijf?

Afbeelding
Stinkt het in jouw bedrijf de directie is verantwoordelijk Post geschreven door Douwe Oldenkamp, C-level Coach bij MoreProfit  Vis begint te rotten bij de kop. Wanneer een directeur of manager zijn beleid niet helder en formeel maakt, sijpelt die vaagheid door naar elke laag in de organisatie. Het management weet niet wat er van hen verwacht wordt en kan daardoor ook geen duidelijke lijnen doorgeven aan de werkvloer. Het resultaat: een bedrijf dat stagneert en een cultuur waarin vooral gecorrigeerd en bekritiseerd wordt. Hoe ontstaat vaag beleid? Vaag beleid ontstaat niet toevallig. Het is het gevolg van het gedrag van de directie. Gedrag wordt gevormd door eigenschappen en overtuigingen die door de jaren heen zijn ontwikkeld. Veel directeuren zijn zich daar niet van bewust, of hun ego verhindert hen om te accepteren dat ze zélf de bron van het probleem zijn. Wanneer een directeur geen helder beleid formuleert, ontstaat er geen duidelijkheid over wat goed en fout is. Normen verande...
Meer lezen

De beste performance coach van Nederland

Afbeelding
Ben ik de beste coach van Nederland? Een klant vond van wel – en dit is waarom Door Douwe Oldenkamp, eigenaar van MoreProfit Onlangs zei een klant tegen mij: “Jij bent de beste coach van Nederland.” Een interessante uitspraak – niet vanwege de eer, maar vanwege de gedachte erachter. Want hoewel ik vertrouwen heb in mijn vakmanschap, geloof ik niet dat iemand objectief kan vaststellen wie de beste coach van Nederland is. Coaching draait immers om maatwerk, een bewezen proces en resultaat en wederzijds vertrouwen. Wat ik wél weet, is dat ik voor veel van mijn klanten precies dát verschil maak waarop ze hoopten – en gelukkig soms zelfs meer. En misschien is dat wel de enige relevante graadmeter. Wat maakt een coach ‘de beste’? Er bestaat geen officiële ranglijst, geen jury, geen universele meetlat. Wat telt, is impact. In mijn werk stel ik mezelf steeds drie vragen: Verandert er daadwerkelijk iets in gedrag? Neemt de performance zichtbaar toe? Sluit de functionaris beter aan op de werkomg...
Meer lezen

Verkopers die falen

Afbeelding
  Waarom verkopers falen, zelfs met een sterk product Veel organisaties hebben uitstekende producten en een sterke dienstverlening. Toch stokt de omzet. Deals lopen vast, klanten stellen uit, trajecten blijven eindeloos hangen. De oorzaak ligt zelden in het aanbod zelf. Het probleem (en het succes) zit in twee dingen: het proces van besluitvorming en het gedrag van de verkoper . Bij MoreProfit zien we dat juist dáár de meeste commerciële trajecten misgaan. Het proces: van Kennen naar Urgentie Een verkoopgesprek is geen lineair verhaal, maar een besluitvormingsproces dat de klant doorloopt. Dat proces kent vier fases: Kennen – de klant moet helder zien welk probleem of welke kans jouw propositie oplost. Zonder dit besef ben je niet relevant. Herkennen – de klant ziet het probleem of de kans terug in zijn eigen praktijk. Hier begint de bewustwording: dit gaat over ons . Erkennen – de klant erkent dat het belangrijk is en neemt verantwoordelijkheid. Hier ontstaat ei...
Meer lezen