De kern van goed leiderschap

Leiderschap teruggebracht tot de kern

Over leiderschap zijn boekenkasten volgeschreven. Dikke managementboeken, dunne zelfhulpboekjes, verhalen vol wolligheid en soms zelfverheerlijking. Maar als je alles terugbrengt tot de essentie, blijft er één simpele vraag over: wat ís leiderschap eigenlijk?

In 21 jaar coaching en training met directies en managementteams viel mij, Douwe Oldenkamp van MoreProfit, iets op: vrijwel niemand kan een heldere en volledige definitie geven. Dat is opvallend, want we gebruiken het woord dagelijks. Tijd om leiderschap terug te brengen tot de kern.

● Wat is de definitie van leiderschap?

Leiderschap is het vermogen om keuzes te maken, initiatief te nemen en besluiten te nemen. In eerste instantie voor jezelf, maar vaak ook voor anderen.

● Wat is de functionaliteit van leiderschap?

De essentie van leiderschap is beweging creëren. Die beweging kan richting een doel gaan, of juist richting de afgrond. Het verschil zit in de kwaliteit van de leider en diens beslissingen.

● Kernwoorden van leiderschap

Als we leiderschap verder plat slaan, komen we uit op een paar sleutelbegrippen: delegeren, aansturen, initiatief nemen, knopen doorhakken, verantwoordelijkheid dragen, kartrekker zijn.

De hiërarchie in leiderschap

Niet elk type leiderschap is hetzelfde. Er zijn lagen en verschillen in macht en invloed:

1. Niet leidinggevend – besluiten nemen voor jezelf, binnen de eigen kaders.

2. Functioneel leidinggevend – invloed zonder formele macht, bij voorspoed en harmonie.

3. Hiërarchisch leidinggevend – formele macht, ook bij tegenslag en conflict.

Leiderschap gaat niet alleen over visie

Leiderschap draait niet alleen om visie. Ook zonder grote ideeën kun je met mandaat besluiten nemen. Maar organisaties vragen meer. Effectief leiderschap draait om gedrag en bewustwording.

Veel leiders zien hun eigen tekortkomingen niet. Het ego verdraagt fouten slecht en verschuift verantwoordelijkheid naar anderen, of rationaliseert beslissingen die niet kloppen. In onze coachingstrajecten bij MoreProfit werken we daarom altijd vanuit één uitgangspunt: je kunt pas groeien als je exact weet waar je staat. Ontwikkeling begint bij inzicht, en leren volgt op accepteren.

De paradox van leiderschap: loslaten om te groeien

De grootste uitdaging van leiders is vaak niet méér doen, maar juist minder doen en loslaten. Wie alles zelf blijft aansturen, is bezig met managen in plaats van leiden. Groei ontstaat pas wanneer medewerkers vakvolwassen worden en zelfstandig verantwoordelijkheid nemen.

De belangrijkste taak van een leider is dus: medewerkers vakvolwassen maken. Dat vergroot jouw span of control, maar deze kent altijd een grens. Controle blijft een kerntaak van leiderschap, maar de reikwijdte ervan is beperkt. Op een bepaald moment is het noodzakelijk om managementlagen te bouwen met sterke leiders die de organisatie verder dragen.

Wat betekent vakvolwassenheid?

Vakvolwassen medewerkers zijn zelfstandig, zelfredzaam en verantwoordelijk. Zij nemen eigenaarschap, waardoor jij als leider ruimte krijgt om te sturen op koers en strategie. In coachingstrajecten zie ik keer op keer dat dit de sleutel is: niet méér leiderschap, maar loslaten en strategisch leiderschap.

Leiderschap in de praktijk

Leiderschap is niet vaag of ongrijpbaar. Het is richting geven, verantwoordelijkheid nemen en vooral: loslaten op het juiste moment. Wie zijn mensen vakvolwassen maakt, bouwt organisaties die duurzaam groeien en tegen een stootje kunnen.

Een bijkomend voordeel: je bedrijf blijft draaien als jij er eens tussenuit wilt. En mocht je ooit besluiten het bedrijf te verkopen, dan is het niet afhankelijk van de oprichter of directeur. Dat maakt je organisatie aantrekkelijker, sterker en waardevoller.

Jezelf ontwikkelen als leider

Wil je weten hoe jij de juiste balans vindt tussen sturen, jezelf ontwikkelen en loslaten? Of hoe je professionals vakvolwassen maakt? Klik hier voor een terugbelverzoek of bel direct met +31(0)36 5226463.

Veelgestelde vragen over leiderschap

Wat is de kern van leiderschap?

Leiderschap is het vermogen om richting te geven, keuzes te maken en verantwoordelijkheid te nemen, zowel voor jezelf als voor anderen.

Hoe ontwikkel je jezelf als leider?

Door talenten en tekortkomingen objectief te laten meten. Groei begint bij inzicht. Vanuit daar ontwikkel je gedrag en leiderschapsstijl.

Wat betekent span of control in leiderschap?

Span of control verwijst naar het aantal medewerkers dat je effectief kunt aansturen. Hoe vakvolwassener je team, hoe groter je span of control.

Waarom is loslaten belangrijk voor leiderschap?

Loslaten maakt medewerkers vakvolwassen en geeft ruimte voor strategisch leiderschap. Zo groeit de organisatie ook zonder constante bemoeienis van de leider.

Wat levert vakvolwassenheid van medewerkers op?

Vakvolwassen medewerkers zijn zelfstandig, zelfredzaam en verantwoordelijk. Dit vergroot de continuïteit en waarde van de organisatie, ook bij verkoop.